Sarı Yeleklil­er” hareketi, taşıdığı mil­liyetçi, ırkçı, homo­fo­bik, isla­mafo­bik, anti ekolo­jik kusurlar ile taşı­madığı anti kap­i­tal­ist mücadele dinamik­ler­ine son derece yabancı paradok­sal bir hareket.

Sarı Yelekliler ne istiyor?

17 Kasım’­da, doğu Fransa şehri Vesoul’un ilçe­si Vaug­ine yol­un­da­ki eylemde bir araya getir­ilmiş talepler.
(Tale­pler ifadel­er değiştir­ilme­den, söylem­lere sadık kalarak çevrilmiştir.)

  • Sıfır evsiz : Acil
  • Gelir ver­gisinde gelişme, yani daha fazla sayı­da basamak
  • Asgari ücretin net 1300€ ya çıkarıl­ması [şu anda 1148€]
  • Köy ve şehir merke­z­lerinde küçük ticaretlere önce­lik. Büyük kent­lerin çevresinde, küçük ticaret­leri öldüren büyük alış ver­iş ve ticaret merke­z­lerinin yapımının dur­du­rul­ması. Şehir merke­z­lerinde daha fazla şayia beda­va park yeri.
  • Ekolo­ji için ve hanelerin gelirinde ekono­mi için konut izo­lasy­onun­da büyük bir planlama.
  • Ver­gi : Mac Don­ald, Google, Ama­zon, Car­refour gibi büyük şir­ketlere büyük ver­gi, zanaatkar ve küçük ticaretlere küçük vergi.
  • Herkes için aynı sağlık sig­or­tası. Şu anda RSİ denen sağlık sandığı­na bağlı zanaatkar ve kişisel yapılan­malar dahil.
  • Emeklilik sis­te­mi dayanış­ma yapısını koru­malı yani sosyal niteliği­ni devam ettirmeli. Puan sis­te­mi üzer­ine kurul­muş emeklilik sis­tem­ine hayır.
  • Yakıt ver­gi­sine zam­ların bitmesi.
  • 1200€‘dan aşağı emeklil­iğe hayır
  • Tüm vekil­lerin orta­la­ma bir maaşı olmalı [mik­tar belir­tilmemiş]. Ulaşım mas­rafları denetlen­meli ve denetleme­den geçerse öden­meli. Yemek fişi ve tatil fişi verilmeli.
  • Tüm Fran­sı­zların [sadece Fran­sı­zların mı ?] maaşları, emeklilik ve yardım­lar enflasy­on oranı­na endekslenmeli.
  • Fransa sanay­isinin korun­ması, ülke dışı­na çık­ması yasak­lan­malı. Endüstrim­izi koru­mak, işler­im­izi ve iş bil­gimizi koru­mak demektir.
  • Ülke dışın­da­ki Fransa toprak­ların­da çalış­maya yol­lanan kişi­lerin, Fransa’­da­ki aynı maaş ve hak­lar­dan yarar­lan­ma­ması anormaldir. Bun­lar aynı ülkede­ki vatan­daşlar­la eşit şart ve hak­lar­dan yarar­lan­malı, ve işv­eren­leri Fransa’­da­ki işv­eren vergi­leri ödemelidir.
  • İş güven­liği için : büyük şir­ketler için süre­li iş kon­trat­larının (CDD) kısıt­lan­ması. Daha çok süre­siz kon­trat (CDİ) istiyoruz.
  • Tüm şir­ketlere yatırım yapa­bilmeleri için ver­ilen yardım CİCE’nin kaldırıl­ması. Bu bütçenin Fransa’­da, elek­trik ener­jili araç­tan daha ekolo­jik olan hidro­jen ener­jili araç endüstrisi­ni can­landır­mak için kullanılması.
  • Kemer sık­ma poli­tikasının kaldırıl­ması. Kanun dışı olduğu açık­lanan borçların [devlet borçları] faiz ödemelerinin kesilme­si, borçların fakir ve fakir­lik sınırı­na yakın kişi­lerin parasının alın­madan, 80 mil­yarlık mali yol­su­zluk bütçesin­den ödenmesi.
  • Zorun­lu göç neden­lerinin çözülme­si. [Fransa’ya geldik­lerinde değil kay­nağı ülkel­erde çözülme­si demek istiyor]
  • Sığın­ma başvu­rusun­da bulu­nan­lara iyi davranıl­ması. Onlara barın­ma, güven­lik, doyur­ma ve reşit olmayan­lara eğitim sorum­lu­luğu­muz var. BM ile çalışılarak, sığın­ma başvu­rusu cev­abını bekleyen­ler için, dünyanın farkı ülkelerinde mül­te­ci kam­pları açıl­masının sağlan­ması. [Avru­pa’ya kadar gele­memeleri için demek istiyor]
  • Sığın­ma hakkı red­dedilen­ler ülke­sine geri gönderilsin.
  • Gerçek bir ente­grasy­on poli­tikası uygu­lan­sın. Fransa’­da yaşa­mak, Fran­sız olmayı içeriy­or. Sonun­da ser­ti­fi­ka olan Fran­sız­ca dili, tar­i­hi ve siv­il eğitim dersleri.
  • En yük­sek maaş lim­i­ti 15 000€ olarak belirlensin.
  • İşs­iz­ler için iş alan­ları açılsın
  • Engellilerin yardım­ları yükseltilsin.
  • Kiraların sınır­landırıl­ması. Daha uygun fiy­atlı konut, özel­lik­le öğren­cil­er ve diğer işçil­er için.
  • Fransa’ya ait mülk satış yasağı (baraj, havaalanı…)
  • Yargı, polis, Jan­dar­ma ve orduya daha önem­li kay­naklar ver­ilme­si. Fazla mesai saat­lerinin öden­mesi veya yer­ine tatil günü verilmesi.
  • Otoy­ol geçiş ücret­leri ile kazanılan tüm para, Fransa otoy­ol­larının, yol­larının bakımı ve yol güven­liği için kullanılmalı.
  • Özelleştirme­den bu yana gaz ve elek­trik fiy­atı art­tırıldığın­dan, [bu kurum­ların] kamu­laştırıl­masını ve fiy­at­larının önem­li ölçüde düşmesi­ni istiyoruz.
  • Küçük hat­ların [demiry­olu vb], postanelerin, okulların ve doğum has­tanelerinin kap­atıl­ması­na der­hal son verilmesi.
  • Yaşlılarımıza sağlık­lı yaşam getire­lim. Yaşlıların sırtın­dan para kazan­ma yasağı. Gri Altın bit­ti. Gri sağlık döne­mi başlıy­or. [Gri altın : yaşlı ve emeklilerin gelir­leri sayesinde varolan servis ve ticaretin rantı]
  • Anaoku­lun­dan lis­eye sona kadar, sınıf başı­na en fazla 25 öğrenci.
  • Psikiy­a­tri için daha fazla imkan verilsin.
  • Halk referan­du­mu sis­te­mi Anayasa’ya girmeli. İns­anl­arın kanun tek­li­fi yapa­bile­ceği, net ve açık ve bağım­sız bir kurum tarafın­dan yönetile­cek bir site [İnt­ern­et] yapıl­sın. Eğer kanun pro­je­si 700 000 imza alır­sa, (700 000 elde edildik­ten bir sene son­ra) Mil­let Meclisi’nin tartış­ma, değiştirme, tamam­la­ma ve Fran­sı­zların tümünün oyla­ması­na açma mecburiyeti olsun. [Bu devletçi yak­laşım ve tem­sil­ci­leri kur’a çek­il­işi ile belir­lem­eye giden teorisi de Fransa’­da­ki faşist akım­ların gözde­si bir konu]
  • Cumhur­başkanı için 7 yıl­lık görev süre­sine geri dönüş. Mil­letvekil­leri seçim­lerinin , Cumhur­başkanı­na, icraa­tine olum­lu ya da olmuşuz bir yorum ver­mek üzere, Cumhur­başkan­lığı seçi­min­den 2 yıl son­ra yapıl­ması. Bu, halkın sesinin duyul­ması­na katkı­da bulunacaktır.
  • 60 yaşın­da emeklilik ve vücut için zor­lu işlerde çalışan­ların (inşaat gibi, oto­mo­bil, vs…) tümü için 55 yasın­da emeklil­iğe imkan. [sadece vücut için mi ?]
  • 6 yaşın­da bir çocuk ken­di kendine baka­may­a­cağın­dan, 10 yaşı­na kadar çocuk için PAJEMPLOI yardım sis­tem­i­nin devamı.
  • Ticaret mal­larının demiry­olu ile taşın­masının teşviki…
  • Maaşlar­dan kesin­ti ver­gi alınmaması

Tale­p­lerinden de anlaşıla­cağı üzere Sarı Yeleklil­er’in kendi­lerinden fark­lı kes­im­leri büyük oran­da öteleyen bu şovenist itti­fak anlayışı, doğal olarak mev­cut sis­tem içi muhafaza­kar ve mil­liyetçi, faşist par­ti­lerin ken­di ikti­dar dalaşın­da kolay­ca manipüle ede­bile­ceği (FN gibi ırkçı faşist bir par­tinin seç­meninin bu harekete %96 oran­da destek verdiği­ni ve dahası, FN’in gös­ter­i­lerin başın­dan beri faşist mil­is­leri aracılığıy­la bu hareketi pro­voke ettiği­ni de belirtey­im) bir hareket olarak öne çıkmakta.

Ancak bütün bu zor tanım­lan­abilir sosy­olo­jik pro­fili, onun toplum­sal bir hareket olmadığı anlamı­na gelmiy­or. Bilakis ken­di içinde çelişik ve kusurlu bütün yön­ler­ine rağ­men mev­cut kap­i­tal­ist sis­temin bütün bir geze­geni tehdit eden adalet­si­z­lik­ler­lerinin toplum­sal bir sonucudur.

Her şeye rağmen Sarı Yelekliler’le doğru bir ortaklaşmanın koşulları yaratılabilir mi?

Bu soruya yanıt arayan bir tanık­lık­tan yola çıkarak başlayabiliriz.

Paris’te­ki gös­ter­ilere diğer sol bileşen­ler­le bir­lik­te ‑kıs­men-katılan anarşist gru­plar­dan bir gözlem­cinin paris-lutte.info adlı sit­ede yayın­lanan düşünce ve öner­i­leri­ni, bu hareketin niteliği­ni ve han­gi bileşen­ler­le ner­eye doğru evrilebile­ceği­ni anla­manız bakımın­dan sizler­le de pay­laş­mak istiyorum.

İlg­ili makale, “Sarı Yeleklil­er” hareke­tinin ken­di içinde taşıdığı paradok­slar­dan kur­tul­ması­na yardım­cı ola­cak, onun­la anti kap­i­tal­ist tale­pler etrafın­da bir araya gele­cek bir mevzilen­m­eye dikkat çekmekte.

Bu gös­teride bulu­nan tüm insan­ların aynı çıkar­lara sahip olduğunu ve ama muhteme­len önümüzde­ki haf­ta­lar­da bunu göre­ceğimizi düşün­müy­oruz. Hükümet yakıt vergi­ler­ine geri adım attığın­da birçoğu vazgeçe­cek­tir” diyor.

Nitekim bende başın­dan beri aynı şeye dikkat çek­mek­tey­dim. Yani, “devlet yakıt zam­ları ve işçi ücret­lerinde geri adım attığın­da, sokak­lar­da­ki bu ekonomik talepli kal­a­balık­lar, ara­baları­na binip zafer kor­nalarıy­la doğru­ca ‑eko­sis­temin baş katili- Total petrol ista­sy­on­ların­da kuyruğa gire­cek­ler. Son­ra da ekokırımı sol­layıp, sis­tem içi yol­cu­luk­ları­na devam ede­cek­ler” demekteydim.

Diğer­leri savaş­mak için bir son­ra­ki gös­teriyi bek­liy­or ve M.Le Pen’e oy vere­cek. Ayrı­ca bazı polis memurlarının veya jan­dar­maların desteğinin endişe veri­ci olduğunu düşünüyoruz.”

Makale aşağı­da­ki öner­il­er­le bitiyor :

1 — Kışkırtıcı gös­ter­il­er yer­ine blokaj yer­ler­ine gide­lim. Zira hareketin gele­ceği bu nok­ta­lar­da oynanıy­or ve patron­ların, devletin çıkar­ları bu nok­ta­lar­da etk­ileniy­or. Dolayısıy­la mücadelelerin bir araya gelme­si de bu nok­ta­lar­da gerçekleşebilir.

2 — Yer­el grup meclis­leri ve anti-otorit­er örgütlen­meleri destekleye­lim. Çünkü onlar kısa zaman­da çıkar­cı siyasi par­ti­lerinin mil­i­tan­ları tarafın­dan mayın­lanacak­tır. Hükümet tarafın­da görüşm­eye kab­ul edilen “sözcü“ler bu tehlikenin açık göstergesidir.

3 — Mücadel­eye katılan insan­lar­la, düşünceler­im­izi lenin­ist­leri ve ve blan­quist­leri oyna­madan pay­laşalım ve yüzleşelim.

4 — Devlete, aşırı sağa, ırkçılığa ve cin­siyetçil­iğe geçit yok.

Yani bu düşünce ve öner­il­er etrafın­da bir araya gele­cek olan­lar bu hareketin rotasını daha doğru zem­ine oturta­bilir­ler. Aksi tak­tirde orta sınıfın sis­tem içi ekonomik poli­tik tale­p­lerinin lib­er­al, sağcı ve faşist uzan­tıları­na hizmet etmiş ola­cak­lardır. Dolayısıy­la 24 Kasım ve 1 Aralık 2018 gös­ter­i­lerinin ken­di içinde taşıdığı hand­ikaplar, ancak sis­tem dışı anti kap­i­tal­ist bir ortak­laş­ma ile ortadan kalk­a­bilir, ken­di gerçek yörün­gesi­ni bulabilir.

Fran­sız devle­tinin “iklim değişik­liğinin olum­suz etk­i­ler­ine karşı” reforme ettiği bu, sözde “ekolo­jik paket”,mevcut toplum­sal reak­siy­on­ların yönünü kon­trol altı­na almak amacıy­la “akıl­lı­ca”(!) for­müle ettiği demago­jik bir yanıltmacadır.

İşte, Sarı Yeleklil­er’in göz­den kaçırdığı ve daha doğru bir tabir­le, orta sınıfların tale­p­leriyle örtüşen bu ikti­dar karşıtı mevzilen­mesin­de­ki asıl “yanıl­gı” da buradan kaynaklanmakta.

Önümüzde­ki kri­tik gün­ler bu hareketin (devletin onay verdiği) tem­sil­ci­lerinin nasıl bir diplo­masi per­for­man­sı göstere­ceğine bağlı olarak değişim gösterecektir.

Ben önce­ki kalkış­maların tale­p­leri­ni ve ener­jisi­ni sis­tem içi kırın­tılara kur­ban eden pazarlık­lar­dan çıkardığım der­sler­le, bu görüşmel­er­den çok ümitli değil­im. Ancak yine de sokak­ta­ki Sarı Yeleklil­er’in seyri­ni, yukar­da aktardığım gözlem ve öner­i­lerin etrafın­da kenetle­nen­lerin göstere­ceği karar­lı radikal toplum­sal dinamizm belirleyecektir.

BİR ÖNCEKİ MAKALE
“Sarı Yelekliler” hareketi 
ve İngiltere “Yokoluş İsyanı”na genel bir yaklaşım
Okumak için tıklayınız

Kedistan’ın notu:

Sadık Çelik, 3 Aralık Pazarte­si günü, saat 17:00’de, Artı TV’de yayın­lanan, Pelin Cen­giz’in Ekolo­jik Odak pro­gramı­na Fransa’­dan can­lı olarak katıldı. (Tele­fon bağlan­tısın­da sesle ilgili bir teknik sorun dolayısıy­la yayının sonu kesilmiştir, özür dileriz)


Vous pouvez utiliser, partager les articles et les traductions de Kedistan en précisant la source et en ajoutant un lien afin de respecter le travail des auteur(e)s et traductrices/teurs. Merci.
Kedistan’ın tüm yayınlarını, yazar ve çevirmenlerin emeğine saygı göstererek, kaynak ve link vererek paylaşabilirisiniz. Teşekkürler.
Ji kerema xwere dema hun nivîsên Kedistanê parve dikin, ji bo rêzgirtina maf û keda nivîskar û wergêr, lînk û navê malperê wek çavkanî diyar bikin. Spas.
You may use and share Kedistan’s articles and translations, specifying the source and adding a link in order to respect the writer(s) and translator(s) work. Thank you.
Por respeto hacia la labor de las autoras y traductoras, puedes utilizar y compartir los artículos y las traducciones de Kedistan citando la fuente y añadiendo el enlace. Gracias.
Sadık Çelik on EmailSadık Çelik on Facebook
Sadık Çelik
REDACTION | Journaliste 
Pho­tographe activiste, lib­er­taire, habi­tant de la ZAD Nddl et d’ailleurs. Aktivist fotoğrafçı, lib­ert­er, Notre Dame de Lan­des otonom ZAD böl­gesinde yaşıy­or, ve diğer otonom bölge ve mekan­lar­da bulunuyor.